Mosty Logiczne Czyli Płynne Przejścia w Przemówieniach
Do czego służą mosty? Pomagają nam przeprawić się suchą stopą przez rzekę lub pokonać przepaść pomiędzy dwoma stronami urwiska.
Podobną rolę mosty logiczne pełnią w przemówieniach – łączą ze sobą dwa fragmenty mowy. Dzięki temu wystąpienie jest bardziej spójne, płynne i łatwiejsze w odbiorze. Jak zbudować takie przejścia? Dowiesz się czytając ten wpis.
Pamiętasz z jakich głównych części składa się niemal każde przemówienie? Jest ich 7.
1. Otwarcie – pierwsze zdanie, które wypowiadasz.
2. Wprowadzenie – to druga część, w której zapowiesz temat swojej wypowiedzi.
3-5. Rozwinięcie – to miejsce, w którym przekazujesz główne myśli Twojej wypowiedzi, podporządkowane celowi przemówienia.
6. Podsumowanie – w tej części w kilku słowach przypomnisz główne myśli Twojego wystąpienia.
7. Zamknięcie – to ostatnie zdanie, które wypowiadasz.
Aby nasze przemówienie sprawiało wrażenie spójnego i przemyślanego oraz aby ułatwić słuchaczom zrozumienie i zapamiętanie tego, o czym mówiliśmy, powinniśmy zaplanować przejścia pomiędzy głównymi elementami przemówienia:
W optymalnym wariancie, stworzymy mosty pomiędzy każdym z dwóch elementów:
1) pomiędzy otwarciem a wprowadzeniem
2) pomiędzy wprowadzeniem a pierwszym wątkiem rozwinięcia
3) pomiędzy pierwszym i drugim wątkiem rozwinięcia
4) pomiędzy drugim i trzecim wątkiem rozwinięcia
5) pomiędzy trzecim wątkiem rozwinięcia a podsumowaniem
6) pomiędzy podsumowaniem a zamknięciem
Jeśli jednak z jakiś względów nie masz dość czasu, by tak starannie zaplanować swoje przemówienie, skoncentruj się na przejściach pomiędzy trzema wątkami rozwinięcia. Zamiast mówić: a teraz przejdę do drugiego punktu (tematu), pokaż związek pomiędzy nimi.
Skorzystajmy z przykładu z jednego z wcześniejszych wpisów:
1. Wyniki firmy z poprzedniego roku
2. Tegoroczne plany
3. Strategia na najbliższe 3 lata
Możesz zbudować następujące mosty.
1 —– 2 Dzięki dobrym wynikom osiągniętym w poprzednim roku, mogliśmy sobie pozwolić, aby w tym roku wprowadzić kilka usprawnień. Do najważniejszych z nich należą…
2 —– 3 Jeśli nasze tegoroczne prognozy się sprawdzą, w ciągu najbliższych 3 lat będziemy w stanie osiągnąć następujące cele…
W ten sposób ukryjesz szwy pomiędzy poszczególnymi elementami Twojego wystąpienia, nadasz tu wrażenia bardzo przemyślanej i spójnej wypowiedzi. A to z kolei zaowocuje dużo lepszym odbiorem i dużo większą siłą perswazji.
Jeśli w swoim przemówieniu chcesz przekonać ludzi do podróżowania autostopem, a Twoje 3 główne wątki to
1. Oszczędność pieniędzy
2. Przygoda i emocje
3. Poznanie nowych, ciekawych ludzi
Możesz wykorzystać następujące mosty logiczne:
1 —– 2 Podróż autostopem nie wymaga od Ciebie prawie żadnych nakładów finansowych. Dzięki temu możesz zwiedzać świat, kiedy tylko zechcesz. Zamiast jednych wakacji w roku, możesz wielokrotnie przeżywać niesamowitą przygodę i emocje. Autostop to nie tylko możliwość taniej podróży, ale właśnie przeżycia czegoś wyjątkowego. Pozwólcie, że opowiem Wam jedną moją przygodę, którą zapamiętam do końca życia.
2 —– 3 Podróż autostopem jest wyjątkowa z wielu względów. Jednym z nich są emocje, których w innych okolicznościach nie doświadczysz. Innym jest możliwość poznania niezwykłych ludzi. Większość osób przejeżdża obojętnie obok autostopowiczów. Ci, którzy się zatrzymują, są szczególni. Czasem w dobrym, a czasem w złym sensie. Posłuchajcie kogo spotkałem podczas swoich podróży.
Załóżmy, że chcesz wygłosić mowę informacyjną o stresie, a Twoje 3 główne wątki to:
1. Rola stresu w życiu człowieka
2. Rodzaje stresu – eustres i dysstres
3. Od czego zależy siła reakcji stresowej
W tym przypadku warto zbudować następujące połączenia:
1 —– 2 Jak wspominałem, praktycznie każdego dnia doświadczamy stresu – jest on wszechobecnym i uniwersalnym zjawiskiem. Mimo, że nikt nie lubi się denerwować, to stres w wielu sytuacjach nam pomaga. W psychologii rozróżniamy dwa rodzaje stresu: eustres, który motywuje nas do działania oraz dysstres, czyli stres hamujący lub paraliżujący działanie .
2 —– 3 Wiemy już jakie są rodzaje stresu. A czy zastanawialiście się kiedyś, od czego zależy siła reakcji stresowej? Zarówno eustres jak i dysstres może być w silny, jak i słaby.
Stworzenie mostów logicznych wymaga tylko chwili zastanowienia, a daje bardzo dobre efekty. Myślisz, że tendencyjnie wybrałem proste przykłady?
Jeśli tak, proponuję małe wyzwanie:
wpisz w komentarzu 3 wątki przemówienia, które planujesz lub chciałbyś wygłosić, a ja stworzę dla Ciebie dobre przejścia *
* – lub doradzę by zmienić wątki, jeśli każdy z nich będzie z zupełnie innej bajki ; – )
Prześledziliśmy już przykłady przejść pomiędzy głównymi wątkami rozwinięcia. Zobaczmy teraz, jak łączyć ze sobą pozostałe elementy przemówienia: otwarcie, wprowadzenie, podsumowanie i zamknięcie.
Załóżmy, że tematem naszego wystąpienia będzie samokontrola. Plan naszej mowy, mógłby wyglądać np. tak:
W otwarciu użyjemy cytatu związanego z tematem.
We wprowadzeniu przedstawimy 3 główne wątki naszej wypowiedzi, czyli
1. Ulepszenie otoczenia
2. Mądre gospodarowanie zasobem silnej woli
3. Tworzenie nawyków.
W podsumowaniu przypomnimy, jak działa każdy z tych 3 elementów i dlaczego jest skuteczny. W zamknięciu użyjemy cytatu powiązanego z tematem przemówienia.
- OTWARCIE — Rzucenie palenia to nic trudnego, robiłem to już setki razy!
- Most pomiędzy otwarciem a wprowadzeniem:
Kto z Was miał podobne doświadczenia? Próbowaliście zrobić coś dobrego dla swojego zdrowia, ale jakoś Wam się nie udało w tym wytrwać. To bardzo powszechny problem. Czy to znaczy, że nasza silna wola nie jest dość silna? A może to przez otoczenie, w którym się znajdujemy? - WŁAŚCIWE WPROWADZENIE — Opowiem Wam dzisiaj, jak możemy zwiększyć swoją zdolność samokontroli, dzięki trzem praktycznym technikom: ulepszaniu otoczenia, mądrym gospodarowaniu zasobami silnej woli oraz tworzeniu nawyków. Każdy z tych sposobów jest prosty, wymaga małego nakładu energii i możecie go wprowadzić do swojego życia od zaraz.
- Most pomiędzy wprowadzeniem a pierwszą częścią rozwinięcia:
Gdy myślimy o samokontroli czy silnej woli cała uwaga skierowana jest na nas. Człowieka otoczonego przez pokusy, który mocno się kontroluje, aby im nie ulec. Czy tak to musi wyglądać? A może jesteśmy w stanie częściej robić to co chcemy lub unikać niekorzystnych działań w zupełnie inny sposób? - WŁAŚCIWA CZĘŚĆ 1 ROZWINIĘCIA — W książce Pstryk opisana jest bardzo ciekawa strategia – ulepszanie otoczenia. Często wina nie leży w naszej postawie, ale w sytuacji. Do takich wniosków doszli naukowcy badający, od czego zależy ilość zjedzonego popcornu (…)
- Most pomiędzy pierwszą i drugą częścią rozwinięcia:
Oczywiście są takie okoliczności, w których to nie sytuacja jest winna, ale nasze wybory. Co możemy wtedy zrobić, by nie ulegnąć pokusie? - WŁAŚCIWA CZĘŚĆ 2 ROZWINIĘCIA — Przede wszystkim warto sobie uświadomić, że samokontrola czy siła woli to zasób, którego mamy ograniczoną ilość każdego dnia. Działa podobnie jak mięsień, jeśli będziemy go silnie eksploatować rano, to po południu będzie już bardzo słaby. I przez to łatwiej będziemy ulegać pokusom. Do takich wniosków doszli naukowcy w eksperymencie z marchewkami, czekoladowymi ciasteczkami i łamigłówką (…).
- Most pomiędzy drugą i trzecią częścią rozwinięcia:
Skoro każdego dnia mamy ograniczoną ilość samodyscypliny, to czy jest jakiś sposób, by jej nie zużywać, a mimo to odnosić oczekiwane rezultaty? - WŁAŚCIWA CZĘŚĆ 3 ROZWINIĘCIA — Jak najbardziej. Możemy to osiągnąć dzięki kształtowaniu nawyków. Nawyk to zautomatyzowane działanie, które nie wymaga od nas uwagi, energii czy właśnie siły woli. Robimy coś, nie myśląc o tym. Jak mycie zębów czy kąpanie się przed pójściem spać. Drugi przykład nie dotyczy co prawda wielu nastolatków płci męskiej na obozach i koloniach, ale (mam nadzieję!) większości populacji jest bliski. (…)
- Most pomiędzy trzecią częścią rozwinięcia a podsumowaniem:
Jeśli chcesz w trwały sposób coś zmienić w swoim życiu – wykształć odpowiednie nawyki. Pozwoli Ci to wykonywać wartościowe działania bez myślenia o ich czy angażowania energii. - WŁAŚCIWE PODSUMOWANIE — Oprócz nawyków, korzystaj także z dwóch innych strategii – mądrego gospodarowania swoimi zasobami silnej woli oraz ulepszania otoczenia. Gdy połączysz ze sobą wszystkie trzy elementy, wreszcie będziesz w stanie postępować tak, jak chcesz i jak uważasz za słuszne.
- Most pomiędzy podsumowaniem a zamknięciem:
Oskar Wilde powiedział kiedyś, że jedynym sposobem pozbycia się pokusy jest uleganie jej. Nic dziwnego. W jego czasach nie przeprowadzono jeszcze badań, o których Wam opowiadałem. Jestem pewien, że gdy zastosujesz te 3 zasady… - ZAMKNIĘCIE — to, żaden pączek, papieros czy urodziwa niewiasta nie będzie dla Ciebie pokusą nie do odparcia.
Pomyśl o tym, jak w swoim przemówieniu możesz zbudować mosty logiczne. Stwórz szybko pierwszą wersję i udoskonalaj ją, aż całe przemówienie stopi się w jedną całość. Jak rozgrzane metale, które gdy zastygną, zyskują dodatkową moc i siłę, wzajemnie się uzupełniając!